We horen steeds meer over PFAS, schadelijke stoffen die zich ophopen in ons milieu en ons lichaam. PFAS, oftewel per- en polyfluoralkylstoffen, zijn door mensen gemaakte chemicaliën die van nature niet afbreken. Ze worden gebruikt in talloze producten vanwege hun water-, vet- en vuilafstotende eigenschappen. Het probleem is dat ze niet alleen in producten blijven, maar ook vrijkomen in de lucht, het water en de bodem. Hierdoor komt PFAS in onze voedselketen terecht, met ernstige gevolgen voor mens en milieu. Eigenlijk komt het overal terecht en breekt het niet meer af in je lichaam. Inmiddels worden alle baby’s geboren met een dosis PFAS in hun lichaam.
Ja, PFAS is gevaarlijk, vooral omdat het in het lichaam blijft en zich daar kan ophopen. Onderzoek toont aan dat langdurige blootstelling aan PFAS gelinkt is aan verschillende gezondheidsproblemen. Zo wordt het in verband gebracht met verhoogde cholesterolwaarden, leverproblemen, verzwakte immuunsystemen en zelfs kanker.
PFAS kan je gezondheid op verschillende manieren beïnvloeden. Omdat het zich ophoopt in je lichaam, kan het na verloop van tijd schadelijke effecten hebben. Studies suggereren dat PFAS kan leiden tot een verhoogd risico op bepaalde vormen van kanker, een verminderde vruchtbaarheid en hormonale verstoringen. Daarnaast kan PFAS de werking van het immuunsysteem verzwakken, waardoor je vatbaarder bent voor ziektes.
In Nederland is PFAS veelvuldig aangetroffen in oppervlaktewater, grondwater en de bodem. Vooral in de buurt van industriële gebieden waar PFAS wordt gebruikt, zijn verhoogde concentraties gevonden. Bekende locaties waar PFAS in hoge concentraties aanwezig is, zijn onder andere de Westerschelde en delen van Brabant.
PFAS wordt gebruikt in een breed scala aan producten, waaronder waterafstotende kleding, pannen met anti-aanbaklaag, verpakkingen voor fastfood, en zelfs cosmetica. Deze stoffen zijn populair omdat ze materialen duurzaam maken en beschermen tegen water en vet. Echter, door de wijdverspreide toepassing komen ze overal terecht, van de lucht die we inademen tot het voedsel dat we eten.
PFAS kan zich ophopen in voedsel, vooral in vis en schaaldieren die in besmet water leven. Ook vlees, eieren en sommige plantaardige producten kunnen PFAS bevatten, afhankelijk van de vervuiling van de omgeving waarin ze geproduceerd worden. Vis uit vervuilde rivieren en zeeën in Nederland, zoals de Westerschelde, staat erom bekend dat het hoge concentraties PFAS bevat.
PFAS wordt gevonden in alledaagse producten zoals bakpapier, cosmetica, tandzijde, regenkleding, en zelfs tapijten. Producten die bestand zijn tegen water en vet, zoals anti-aanbakpannen en voedselverpakkingen, bevatten vaak PFAS. Hierdoor kunnen we ongemerkt in contact komen met deze schadelijke stoffen, zelfs door het gebruik van simpele huishoudelijke producten.
Het vermijden van PFAS kan lastig zijn, omdat het in zoveel producten zit. Toch kun je een aantal stappen ondernemen. Kies voor PFAS-vrije producten, zoals kookgerei zonder anti-aanbaklaag, en vermijd fastfoodverpakkingen. Let ook op labels van waterdichte kleding en cosmetica, en ga voor milieuvriendelijke opties. Vermijd het eten van vis uit vervuilde wateren en koop biologisch voedsel waar mogelijk. Kleine veranderingen in je dagelijks leven kunnen een groot verschil maken in het verminderen van je blootstelling aan PFAS. Wij gebruiken thuis ook een waterfilter om PFAS uit ons water te filteren en vervolgens een RVS drinkfles om microplastic te voorkomen. Daarnaast zijn PFAS vrije pannen ook een manier om de inname te verminderen!
Dit artikel helpt je hopelijk weer een stap bewuster te kiezen, omdat het inzicht geeft in de risico’s van PFAS en hoe we deze stoffen kunnen vermijden.